San Francisco. Bekend van de Golden Gate Bridge, de steile straten en de gele kabeltrams. En natuurlijk van Silicon Valley, het zakelijke hart van de stad. Welkom in een van de meest populaire steden van de Verenigde Staten!
Zaken doen in San Francisco & Silicon Valley
Silicon Valley is de plek waar zaken doen centraal staat. Het zakelijke hart van San Francisco, gelegen aan de zuidkant van de Baai van San Francisco en het centrum voor high-tech innovatie. Oorspronkelijk verwees de term naar de grote hoeveelheid bedrijven die bezig waren met de productie en innovatie van silliciumchips, maar nu slaat de term op het paradijs voor modern ondernemerschap. Enkele bekende bedrijven die hun hoofdkwartier hier hebben, zijn Apple, Tesla, Uber, Google, Hewlett-Packard, Intel, IBM, Facebook, eBay en Samsung. Tel daar nog eens de bijna dertigduizend start-ups bij op en je hebt een mooi scala aan bedrijven die dit zakelijk hart domineren.
Anders zaken doen dan in Nederland
Let goed op als je voor een zakenreis naar Amerika gaat en in gesprek gaat met zakenpartners. In Amerika, dus zeker ook in Silicon Valley, gaat het er in de business namelijk anders aan toe dan in Nederland. Van een concurrentiebeding is bijvoorbeeld amper sprake, wat ruimte geeft voor de vele start-ups. Bovendien staan relaties tussen werknemers en werkgevers bij veel bedrijven op losse schroeven: er is sprake van een vrijwillige arbeidsverhouding: “employment at Will”. Waar in Nederland nog ruimte is voor de mening van medewerkers en de invloed die zij hebben op beslissingen van het management, neemt in de meeste gevallen bij een Amerikaans bedrijf de manager de beslissing alleen, ongeacht de standpunten van de medewerkers. Het is in de Verenigde Staten qua business dus vooral van belang om te laten zien wat je in huis hebt: met bescheidenheid kom je er niet. De ontwikkelingen gaan snel hier; bedrijven komen en gaan. Een goede en degelijke voorbereiding is dus van groot belang tijdens een zakenbezoek aan San Francisco. Het Silicon Valley Playbook – samengesteld door het Nederlands Consulaat en Business Model Inc. – komt goed van pas wanneer er zaken gedaan moeten worden in San Francisco. Deze ‘reisgids voor ondernemers’ staat vol met tips voor de beste meetings en inzichten in het business-district.
Ontdekkingstocht in San Francisco
Als je een zakelijke trip maakt naar San Francisco probeer dan zeker ook wat vrije tijd in te lassen om het business district achter je te laten en te ontdekken wat de stad nog meer in huis heeft. Neem het compacte centrum, dat prima te voet is te verkennen. Het enige nadeel is de pijn in de kuiten die de steile straten je bezorgen Absolute kuitenbijters zijn de steile heuvels in de buurt van Lombard Street.
De stad verlaten zonder bij minimaal een van deze beroemde plaatsen te zijn geweest is simpelweg onmogelijk. Wie San Francisco zegt, zegt Golden Gate Bridge, bekend dankzij de 1,6 kilometer lange overspanning Ondanks zijn felle rood/oranjeachtige kleur is de kans dat je dit knappe ingenieursstaaltje niet ziet wel aanwezig. Het immense bouwwerk is immers veelvuldig in mist gehuld.
Waar New York Central Park heeft, heeft San Francisco Union Square. Een plein zonder al te veel groen, maar een geliefde plek om af te spreken en samen te komen, ook met zakelijke relaties. Het terrein dat ooit dienst deed als plek voor betogingen tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog is vandaag de dag het culturele en kloppende hart van de stad. Andere plekken om even aan de hectiek van de stad te ontsnappen of te bezoeken na een zakelijke meeting, zijn het Golden Gate Park en Alamo Square.
Pak de kabeltram
Hoewel veel zakenmensen zich in San Francisco in de meeste gevallen met de taxi zullen verplaatsen, is een rit met de kabeltram, best een aanrader. Aan boord tref je weinig locals en de tram beweegt zich langzaam door de stad. Voor de rit moet je dus wel even de tijd nemen en geen haast hebben. Neem plaats op de houten bankjes en aanschouw hoe de gripman, de bestuurder van de tram, de bel luidt en deze brok nostalgie in beweging zet.
Fisherman’s Wharf
Naast een rit met de kabeltram is Fisherman’s Wharf ook een aanrader. In de 19e eeuw trof je hier nog daadwerkelijk ruwe zeebonken en vissers aan, maar scheepvaart en de vissershaven zijn vandaag de dag voorgoed verleden tijd. Als centrum voor de visindustrie speelt deze plek nog wel een belangrijke rol. Ondanks het feit dat het gros van de kleurrijke vissersboten niet meer uitvaart, is het een aangename plek om een middag of een avond door te brengen en bijvoorbeeld krab en zeevruchten te nuttigen in de goede restaurants. Wie toch wat van het scheepvaartverleden wil zien, bezoekt Hyde Street Pier, de plek om oude schepen te ontdekken. Niet veel verder, op pier 45, is een bezoek aan een onderzeeër zelfs mogelijk. De USS Pampantino deed in WOII dienst, maar is nu in ruste en kreeg een nieuwe functie, die van museum.
Een uur in een museum
Museumliefhebbers komen overigens in het grootste moderne kunstmuseum van Amerika in San Francisco, het Museum of Modern Art, absoluut aan hun trekken. Sinds de uitbreiding van het kunsthuis overtreft het in afmetingen zelfs het MoMa in New York. Direct bij het binnengaan, kijk je je ogen uit. In het atrium word je reeds begroet door prachtige conceptuele kunstwerken. Architectuur, beeldhouwwerken, schilderijen en fotografie staan centraal in het SFMOMA.
Zonder enige twijfel is het Exploratorium een van de populairste musea in de stad. Door de ligging aan de populaire Pier 15 verklaart dit wellicht de grote toestroom aan bezoekers. In dit museum over wetenschap, kunst en menselijke waarneming kom je gegarandeerd slimmer naar buiten dan dat je er naar binnen ging. Ook leuk om hier een middag door te brengen met je zakelijke relaties.
Stukje Azië in Amerika
En dan het eten: San Francisco beschikt, net als iedere grote international stad, over tal van goede restaurants. Toch kun je je in dit stukje Amerika ook even in Azië wanen: bestel in een van de grootste Chinatowns buiten China eens een bord dumplings in plaats van een hamburger. Wanneer je door de Chinese toegangspoort de wijk betreedt, stap je een compleet andere wereld binnen. Westers schrift maakt plaats voor Chinese karakters en grijze flats wijken voor versierde pagodedaken. Statige leeuwenbeelden zien er roerloos op toe hoe drommen bezoekers de straten vullen. Bezoek er de Boeddhistische tempel, vergaap je aan de – geheel in Aziatische stijl opgetrokken- bankgebouwen en geniet van verrukkelijk eten in een keur aan stalletjes en restaurants.
Groen en rust
Even genoeg van de urban jungle? Stap op de fiets en trap naar de andere zijde van de Golden Gate Bridge. Daar wacht Marin County op een ieder die op zoek is naar groen en rust. Marin Headlands is geknipt voor een wandeling – even het hoofd leeg maken na alle zakelijke meetings- of om te genieten van de vele uitzichten vanaf een kleur aan uitkijkpunten. De Golden Gate Bridge, de skyline van San Francisco en Silicon Valley zijn zo dichtbij, maar toch zit je midden in het groen.
Vervoer naar- en in San Francisco
KLM voert rechtstreekse vluchten uit tussen Amsterdam en San Francisco. Het centrum bereik je snel en eenvoudig met de zogeheten Bay Area Rapid Transit (BART). Deze treinverbinding rijdt tussen de luchthaven en het stadscentrum. Liever met de bus? SanTrans Service vertrekt elk half uur naar het stadscentrum. Naast taxi’s rijden er eveneens (gedeelde) minibusjes die je voor de deur van je hotel afzetten.
Tips voor zaken doen in de VS
- Amerikanen hebben een vlotte en joviale manier van zakendoen. Men gebruikt al snel elkaars voornaam.
- ‘Time is money’: wees dus niet te langdradig en kom zo snel mogelijk to the point.
- Spreek duidelijke taal. Indirecte of vage antwoorden kunnen als wantrouwend worden gezien. ‘Tell it like it is’ is een veelgebruikte uitspraak.
- Amerikaanse partners zijn zeer nuchter en zakelijk. Ze voelen zich comfortabel in conflictsituaties. ‘Take it or leave it’.
- Maak geen afspraken die de vrije tijd van de Amerikaanse partner in gevaar kunnen brengen.
- In Amerika zijn werkontbijten en de lunch belangrijker voor het leggen van sociale contacten en voor de afronding van zaken.
- Tot slot een kledingadvies: Amerikaanse ondernemers zijn vaak formeel gekleed. Een pak voor de heren en een mantelpakje voor de dames is bij een zakelijk gesprek dan ook zeker aan te bevelen.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk in de Traveletc. #22. Tekst: Eva Hopstaken en Roos Jansen